Naast de uitstoot van broeikasgassen zijn veranderingen in landoppervlak ook een oorzaak van klimaatverandering. Door bevolkingsgroei alsmede een groeiende vraag naar voedsel en energie verandert veel van het natuurlijke landschap in akkers of bebouwd gebied. Zulke veranderingen zijn ook van invloed op het leefklimaat van flora en fauna; het zorgt er bijvoorbeeld voor dat het leefgebied van planten en dieren kleiner en meer gefragmenteerd wordt [3]. Verder is het gebruik van kunstmest en bijvoorbeeld insectenverdelgers in de landbouw natuurlijk vervuilend voor het milieu. De mest- en gifstoffen veroorzaken niet alleen milieuvervuiling op de akkers maar ook elders, doordat deze stoffen door water meegevoerd worden.
En ondanks dat het milieu niet in de definitie van het klimaat zit, zijn er milieuvervuilende stoffen die wel degelijk het klimaat kunnen beïnvloeden. Denk maar aan koelmiddelen zoals chloorfluorkoolstofverbindingen (ook wel CFK’s genoemd), die de ozonlaag aantasten [4]. Daardoor kan meer UV-straling het aardoppervlak bereiken en kunnen ook windpatronen, en daarmee het klimaat, veranderen.
De lijst van raakvlakken tussen klimaat en klimaatverandering aan de ene kant, en milieu en milieuvervuiling aan de andere kant is langer dan hier genoemd. Voor wie er meer over wil lezen, heeft Stichting HIER ook een aantal mooie voorbeelden van thema’s waar milieu en klimaat samenkomen [5].